
Czym jest przemoc domowa w świetle polskiego prawa karnego?
Przemoc domowa w polskim prawie karnym jest definiowana jako działanie lub zaniechanie, które powoduje krzywdę fizyczną, psychiczną lub emocjonalną członka rodziny lub osoby wspólnie zamieszkującej. Przemoc może przybierać różne formy, w tym przemoc fizyczną, taką jak bicie, popychanie, czy zadawanie obrażeń, a także przemoc psychiczną, obejmującą groźby, zastraszanie, poniżanie czy izolację. Zgodnie z Kodeksem karnym, przemoc domowa jest traktowana jako poważne przestępstwo i może być ścigana z urzędu.
Dodatkowo, prawo wyróżnia specyficzne przestępstwa, takie jak znęcanie się nad członkami rodziny (art. 207 Kodeksu karnego), które obejmuje zarówno jednorazowe, jak i powtarzające się akty przemocy. W takich przypadkach organy ścigania mogą wszcząć postępowanie nawet bez formalnego zgłoszenia przez ofiarę, jeśli posiadają dowody na występowanie przemocy.
ZAPRASZAMY DO KONTAKTU
Jakie kary grożą za przemoc domową?
Osoby dopuszczające się przemocy domowej muszą liczyć się z surowymi konsekwencjami prawnymi. W przypadku znęcania się fizycznego lub psychicznego nad bliskimi (art. 207 KK), kara wynosi od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Jeśli przemoc ta prowadzi do poważnych obrażeń ciała lub śmierci ofiary, sprawca może zostać skazany na karę od 2 do 12 lat pozbawienia wolności. Dodatkowo, sąd może zastosować inne środki, takie jak zakaz zbliżania się do ofiary, nakaz opuszczenia mieszkania, czy dozór policyjny.
W przypadku postępowania sądowego mogą być zastosowane środki zapobiegawcze lub kary dodatkowe. Oto najczęściej stosowane:
- Zakaz kontaktu lub zbliżania się do ofiary – sprawca nie może nawiązywać kontaktu z pokrzywdzonym ani przebywać w jego pobliżu.
- Nakaz opuszczenia wspólnego mieszkania – nawet jeśli sprawca jest jego właścicielem, sąd może nakazać natychmiastowe opuszczenie lokalu.
- Dozór policyjny – regularne zgłaszanie się sprawcy na komendę w celu nadzoru nad jego zachowaniem.
Sądy często nakładają również obowiązek uczestniczenia w specjalnych programach terapeutycznych lub leczenia odwykowego, jeśli przemoc była związana z uzależnieniem od alkoholu lub innych substancji.
Jak zgłosić przemoc domową?
Zgłoszenie przemocy domowej można dokonać na kilka sposobów, a każdy z nich uruchamia odpowiednie procedury ochronne. Pierwszym krokiem jest zgłoszenie sprawy na policję, która może podjąć natychmiastowe działania, takie jak zatrzymanie sprawcy, nałożenie nakazu opuszczenia mieszkania lub wydanie zakazu zbliżania się. Zawiadomienie można złożyć osobiście na komisariacie, telefonicznie lub za pomocą formularza elektronicznego, jeśli jest taka możliwość. Równocześnie ofiara może zwrócić się o pomoc do prokuratury lub złożyć wniosek w sądzie rodzinnym o zastosowanie środków ochronnych. Każda osoba, która padła ofiarą przemocy lub jest jej świadkiem, ma również prawo zgłosić sprawę do ośrodków pomocy społecznej lub wyspecjalizowanych organizacji wspierających ofiary przemocy domowej.
Nakaz opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy – jak działa?
Nakaz opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy domowej jest środkiem ochrony, który ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa ofiarom. Może zostać wydany zarówno przez sąd, jak i przez policję w trybie natychmiastowym, jeśli istnieje ryzyko dalszego zagrożenia dla zdrowia lub życia ofiary. Policja ma prawo nakazać sprawcy opuszczenie mieszkania na okres do 14 dni, niezależnie od tego, czy sprawca jest właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości. W tym czasie ofiara może wystąpić do sądu o przedłużenie nakazu, co zapewnia jej ochronę na dłuższy okres.
W przypadku wydania nakazu przez sąd, decyzja ta opiera się na analizie okoliczności sprawy i dowodach, takich jak zeznania świadków, raporty policyjne lub zaświadczenia lekarskie. Nakaz opuszczenia mieszkania może być częścią środków zapobiegawczych w toku postępowania karnego lub wynikać z osobnego wniosku złożonego przez ofiarę przemocy. Sąd może również orzec zakaz zbliżania się do ofiary oraz kontaktowania się z nią, aby w pełni zabezpieczyć jej bezpieczeństwo.
Egzekucja nakazu opuszczenia mieszkania jest wykonywana przez policję, która nadzoruje opuszczenie lokalu przez sprawcę i zapewnia, że ofiara może bezpiecznie pozostać w swoim domu. Sprawca przemocy, który nie przestrzega tego nakazu, naraża się na dodatkowe konsekwencje prawne, takie jak kara grzywny lub nawet tymczasowe aresztowanie. Nakaz opuszczenia mieszkania nie oznacza, że sprawca traci prawo własności lub najmu – jego prawa majątkowe są chronione, ale priorytetem jest ochrona zdrowia i życia ofiary.
Środek ten jest szczególnie ważny w sytuacjach, gdy ofiara nie ma możliwości znalezienia alternatywnego miejsca zamieszkania, np. z uwagi na brak środków finansowych lub dzieci na utrzymaniu. Nakaz opuszczenia mieszkania pozwala ofierze pozostać w jej dotychczasowym otoczeniu, minimalizując dodatkowe obciążenie psychiczne i materialne związane z koniecznością przeprowadzki.
Pomoc adwokata dla ofiar przemocy domowej
Adwokat specjalizujący się w sprawach przemocy domowej może zapewnić kompleksowe wsparcie prawne, pomagając ofierze w każdej fazie postępowania. Od złożenia zawiadomienia o przestępstwie, przez reprezentację przed organami ścigania i sądem, aż po uzyskanie środków ochrony, takich jak zakaz kontaktu, nakaz opuszczenia mieszkania czy tymczasowe alimenty, adwokat działa w interesie ofiary, dbając o jej bezpieczeństwo. Ponadto oferuje pomoc w zgromadzeniu dowodów, takich jak zeznania świadków czy dokumentacja medyczna, oraz wspiera w kontaktach z organizacjami pomocowymi, zapewniając dostęp do wsparcia psychologicznego i socjalnego.
Świadkowie przemocy domowej
Świadkowie przemocy domowej mają kluczową rolę w postępowaniach karnych, ponieważ ich zeznania często stanowią istotny dowód w sprawie. Osoby, które były świadkami aktów przemocy, mają obowiązek zgłoszenia przestępstwa odpowiednim organom, zwłaszcza jeśli ofiarą jest dziecko lub osoba niezdolna do samodzielnej obrony. Zaniechanie tego obowiązku może mieć konsekwencje prawne, choć w praktyce organy ścigania traktują zgłoszenia świadków przede wszystkim jako akt ochrony ofiary.
Świadkowie przemocy domowej mają również prawo do ochrony, jeśli obawiają się zemsty ze strony sprawcy. Sąd może zapewnić anonimowość lub inne środki ochrony, takie jak zakaz kontaktowania się z nimi przez oskarżonego. Policja i prokuratura mogą także zastosować mechanizmy ochrony fizycznej, aby zabezpieczyć świadków przed ewentualnym odwetem. Dzięki tym środkom osoby zgłaszające przemoc mogą czuć się bezpiecznie i swobodnie składać zeznania.
Organizacje zajmujące się pomocą ofiarom przemocy oferują również wsparcie dla świadków, zapewniając porady prawne i psychologiczne. To szczególnie ważne w przypadku osób bliskich ofiar, które mogą odczuwać lęk, stres lub poczucie winy związane z zaistniałą sytuacją. Współpraca świadków z organami ścigania oraz ich gotowość do składania zeznań jest kluczowa w walce z przemocą domową i ochronie praw ofiar.
Kontakt

ADRES
Fryderyka Chopina 37/4, 20-023 Lublin

adwokat.joanna.weber@gmail.com

TELEFON
+48 515 339 663

GODZINY PRACY
Poniedziałek - Piątek 09:00 – 16:00